4 nhóm bài tập cải thiện trí nhớ cho trẻ

Chạy bộ, đạp xe, yoga giúp tăng cường trí nhớ và sự tập trung, cải thiện khả năng phối hợp tay mắt, ghi nhớ.

Nhảy dây, đạp xe , chạy

Vận động làm tăng lưu lượng máu lên não, nhất là hồi hải mã - vùng não đóng vai trò quan trọng đối với trí nhớ. Cha mẹ khuyến khích trẻ dành 20-30 phút mỗi ngày để đạp xe, chạy bộ, nhảy dây. Những bài tập này cải thiện khả năng phản xạ, tăng cường lưu thông máu lên não, phối hợp vận động, tăng cường sự tập trung. Các hoạt động này cũng kích thích sự phát triển của bán cầu não trái và phải, giúp não bộ linh hoạt, hoạt động hiệu quả.

Yoga

Yoga kết hợp nhiều động tác kéo giãn, giữ thăng bằng, kiểm soát hơi thở góp phần giảm hormone gây căng thẳng, có thể làm suy giảm trí nhớ. Tâp yoga và thiền giúp trẻ học cách chú ý, bớt suy nghĩ lan man. Bài tập này đặc biệt có lợi cho trẻ bị tăng động giảm chú ý. Trẻ thực hiện tư thế mèo bò, đứa trẻ, cây cầu, thực hiện 5 phút hít thở sâu để cải thiện khả năng tập trung, kết quả học tập tốt hơn.

Bóng rổ, bóng đá

Ném, bắt, rê bóng cảit thiện sự phối hợp tay, mắt đòi hỏi khả năng dự đoán, ghi nhớ liên tục, vốn là những kỹ năng gắn liền với trí nhớ. Những trẻ tham gia trò chơi này thường phát triển trí não hơn so với những bé không vận động.

Võ thuật

Võ thuật mang lại nhiều lợi ích cho não bộ, bao gồm cải thiện khả năng tập trung, trí nhớ, khả năng xử lý thông tin. Các bài tập võ thuật cũng giúp trẻ rèn luyện sự kỷ luật, kiểm soát cảm xúc tốt, đồng thời phát triển khả năng quan sát, nhận thức về môi trường xung quanh.

Ngoài các bài tập ở trên, cha mẹ có thẻ tăng cường trí nhớ cho con bằng những phương pháp đơn giản. Giấc ngủ đủ cũng cố các kết nối thần kinh được hình thành trong ngày. Trẻ trong độ tuổi đi học nên ngủ đủ 9-11 giờ mỗi đêm.

Phụ huynh hạn chế thời gian sử dụng màn hình điện tử, xem những nội dung kích thích sau 19h. Ưu tiên thời gian yên tĩnh cho gia đình, ánh sáng mờ trước khi đi ngủ. Thói quen đi ngủ sớm giúp điều chỉnh cảm xúc, mang lại lợi ích lâu dài về sức khỏe.

Trẻ hạn chế đường dư thừa để ngăn tình trạng thiếu hụt năng lượng, làm giảm khả năng tập trung. Quả óc chó, hạnh nhân, hạt điều, hạt bí ngô cung cấp chất béo lành mạnh và protein, giúp xây dựng tế bào não, cải thiện khả năng tập trung. Axit béo omega-3 trong quả óc chó tốt cho trí nhớ. Quả mọng, cam giàu chất chống oxy hóa và flavonoid, thúc đẩy lưu lượng máu lên não. Trẻ cũng tránh những bữa ăn muộn gần giờ đi ngủ.

Lê Nguyễn (Theo Times of India)

Bơi hay chạy bộ tốt hơn?

Bơi lội phù hợp cho người muốn tăng cường cơ bắp thân trên và bị đau khớp, còn người muốn cải thiện sức khỏe xương nên ưu tiên chạy bộ.

Bơi lội và chạy bộ đều là những hình thức tập luyện hữu ích để tăng cường sức khỏe tim mạch, đốt cháy calo. Bơi lội giúp tăng nhịp tim, làm săn chắc cơ bắp ở phần thân trên và thân dưới, ít tác động. Chạy bộ giúp săn chắc phần thân dưới, được coi là bài tập chịu lực, cũng giúp ngăn ngừa tình trạng mất xương.

Lượng calo tiêu hao

Lượng calo đốt cháy khi vận động phụ thuộc vào một số yếu tố, bao gồm cân nặng và cường độ tập luyện. Theo Trường Y Harvard, lượng calo đốt cháy khi bơi thấp hơn so với khi chạy. Cụ thể, trong 30 phút hoạt động, một người khoảng 70 kg tiêu hao khoảng 370 calo nếu bơi cường độ mạnh và 465 calo nếu chạy với tốc độ 4 phút 58 giây/km.

Bạn có thể kết hợp các bài tập ngắt quãng cường độ cao (HIIT) vào cả chạy bộ và bơi lội để đốt cháy nhiều calo hơn, từ đó giảm mỡ cơ thể cũng như mỡ bụng. HIIT bao gồm các đợt tập luyện cường độ cao trong thời gian ngắn, sau đó là các giai đoạn phục hồi cường độ thấp. Tổng lượng calo đốt cháy dựa trên cường độ của bài tập, liên quan trực tiếp đến nhịp tim. Ví dụ, khi chạy nước rút, nhịp tim sẽ tăng lên mức cực đại trong thời gian ngắn.

Lợi ích của bơi lội

Bơi là hình thức vận động nhẹ nhàng hơn cho khớp nên phù hợp với người bị thoái hóa khớp, viêm khớp dạng thấp hoặc các tình trạng khác gây đau khớp. Bơi giúp giảm cứng khớp và đau khớp, hồi phục sau chấn thương, nhất là chấn thương ở phần thân dưới. Lực nổi của nước hỗ trợ tốt hơn cho cơ và khớp so với tập luyện trên cạn, hạn chế tác động lên cơ thể.

Bơi cũng có nhiều cách để đốt cháy calo. Bạn có thể bơi nhiều vòng với các kiểu bơi khác nhau, tăng kháng lực với đai bơi hoặc tạ cổ tay và mắt cá chân. Hoạt động này đòi hỏi sử dụng nhiều cơ bắp trên cơ thể, giúp nó trở thành một bài tập toàn thân hữu ích. Chạy bộ rất tốt cho phần thân dưới, nhưng không tác động đến các cơ ở lưng, ngực, cánh tay hoặc vai nhiều như bơi lội.

Lợi ích của chạy bộ

Chạy bộ là lựa chọn tốt nếu muốn đốt cháy nhiều calo. Bằng cách kết hợp một số quãng đi bộ hoặc tăng tốc độ, bạn có thể biến quãng chạy của mình thành một bài tập đốt cháy calo và đốt mỡ. Để bắt đầu, hãy thử tỷ lệ 2:1. Ví dụ, chạy với tốc độ nhanh trong 2 phút, sau đó đi bộ hoặc chạy bộ nhanh trong một phút, lặp lại trong 30 phút.

Chạy bộ thúc đẩy tăng mật độ xương thông qua hoạt động chịu sức nặng của cơ thể, còn bơi lội thì không. Các bài tập chịu sức nặng như chạy bộ nhanh, đi bộ và đi bộ đường dài là những hoạt động xây dựng xương tốt. Chạy ngoài trời cũng là cách hấp thụ vitamin D từ ánh nắng. Chỉ cần nhớ thoa kem chống nắng và tránh chạy bộ trong khoảng thời gian 10h-15h khi tia cực tím mạnh nhất.

Mỗi người nên quyết định chọn chạy hay bơi dựa vào thể trạng, mục tiêu cá nhân. Nếu bị viêm khớp hoặc các loại đau khớp khác, bạn nên chọn bơi lội thay vì chạy bộ. Nếu muốn tăng cường sức mạnh cho phần thân trên, bơi lội là lựa chọn tốt hơn. Người muốn cải thiện sức khỏe xương nên ưu tiên chạy bộ.

Trường hợp bị chấn thương đầu gối, mắt cá chân, hông hoặc lưng, bơi lội có thể là lựa chọn an toàn hơn vì ít tác động đến khớp hơn. Song nếu bị chấn thương vai, bơi với động tác lặp lại có thể gây kích ứng, vì vậy nên chọn chạy bộ.

Anh Ngọc (Theo Healthline) - Nguồn VNEXPRESS

Ai không nên uống sữa?

Những người không dung nạp lactose, dị ứng protein sữa, lo ngại về hàm lượng chất bão hòa cao nên hạn chế uống sữa.

Sữa giàu canxi, protein, các vitamin thiết yếu mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Uống sữa có liên quan đến giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, đột quỵ, hội chứng chuyển hóa, tiểu đường type 2, một số loại ung thư. Dù mang lại nhiều tác động tích cực với sức khỏe nhưng nhiều người không nên dùng đồ uống này.

Người không dung nạp lactose

Khó chịu ở đường tiêu hóa sau khi uống sữa có thể là dấu hiệu không dung nạp lactose. Nhiều người trưởng thành bị suy giảm hoạt động của enzyme lactase, xuất hiện các triệu chứng như đầy hơi, chướng bụng hoặc tiêu chảy sau khi uống sữa. Tình trạng này có thể do di truyền, một số bệnh lý ở ruột non như bệnh Celiac, nhiễm trùng đường ruột hoặc phẫu thuật làm giảm sản xuất lactase tạm thời. Bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để điều trị phù hợp, đặc biệt nếu các triệu chứng nặng hoặc cần thay đổi chế độ ăn uống.

Dị ứng protein sữa bò

Tình trạng này ít phổ biến hơn ở người trưởng thành. Dị ứng protein trong sữa gây ra những phản ứng miễn dịch như nổi mề đay, sưng tất, thở khò khè hoặc khó tiêu. Người bị dị ứng protein sữa bò nên tránh hoàn toàn sữa để bảo vệ sức khỏe.

Người có lượng chất béo bão hòa cao

Sữa nguyên kem, phô mai... đều chứa chất béo bão hòa, có thể liên quan đến tăng cholesterol xấu, gây nguy cơ tim mạch cao (nhất là người đang đối mặt với các vấn đề sức khỏe tim mạch). Người bị cholesterol cao, bệnh tim nên chọn sữa ít béo hoặc giảm lượng chất béo từ sữa.

Nguy cơ thiếu sắt

Trẻ uống nhiều sữa bò có liên quan đến việc tăng nguy cơ thiếu máu do thiếu sắt. Cha mẹ nên xây dựng bữa ăn cân bằng cho bé, đảm bảo lượng sữa cân bằng với thực phẩm giàu sắt.

Vấn đề tiêu hóa hoặc miễn dịch

Sữa chưa tiệt trùng có hương vị thơm ngon, song lại tiềm ẩn nguy cơ nhiễm khuẩn với những tác nhân gây hại như salmonella, e.coli, listeria. Người có hệ miễn dịch yếu, phụ nữ mang thai, người lớn tuổi dễ bị nhiễm khuẩn. Nếu thuộc nhóm nguy cơ cao nhưng vẫn muốn sử dụng sữa, bạn nên chọn sản phẩm sữa đã được tiệt trùng.

Những người trong các trường hợp trên nên chọn sữa không lactose như sữa đậu nành, hạnh nhân, yến mạch hoặc tập trung vào những nguồn canxi, protein từ rau xanh, đậu phụ. Người uống được sữa bò nên dùng lượng vừa phải, khoảng 200 ml mỗi ngày để cung cấp canxi, protein, vitamin. Chọn sản phẩm rõ nguồn gốc, phù hợp với thể trạng sức khỏe.

Lê Nguyễn (Theo Times of India) - Nguồn VNEXPRESS

5 lưu ý khi uống cà phê

5 lưu ý khi uống cà phê

9

Thêm ca cao, quế vào tách cà phê để tăng lượng chất chống oxy hóa, hợp chất thực vật có lợi, giúp phòng bệnh tim và tiểu đường.

Cà phê đem đến nhiều lợi ích cho sức khỏe nhưng cần uống đúng cách mới tận dụng tối đa lợi ích của nó. Dưới đây là một vài mẹo thưởng thức cà phê có lợi.

Không uống cà phê sau 14h

Cà phê là một trong những nguồn cung cấp caffeine tự nhiên dồi dào nhất trong chế độ ăn uống. Caffeine là chất kích thích, cung cấp một nguồn năng lượng dồi dào, giúp tăng tỉnh táo khi mệt mỏi.

Uống cà phê vào cuối ngày có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ, mất ngủ. Giấc ngủ kém có liên quan đến nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau. Do đó, không nên uống cà phê vào cuối ngày. Nếu cần, hãy chọn cà phê decaf (đã loại bỏ ít nhất 97% hàm lượng caffeine) hoặc một tách trà vì chúng chứa ít caffeine hơn cà phê thông thường rất nhiều.

Tránh thêm nhiều đường, kem

Quảng cáo

ADVERTISEMENT

VN Content 2VN Content 2

Cà phê là đồ uống tốt cho sức khỏe nhưng lợi ích còn tùy thuộc vào cách thưởng thức. Thêm quá nhiều đường vào cà phê tiềm ẩn nguy cơ. Nạp nhiều đường phụ gia, chủ yếu do hàm lượng fructose cao, có liên quan đến nhiều loại tình trạng nghiêm trọng như béo phì, tiểu đường.

Ăn quá nhiều kem tươi cũng không tốt cho sức khỏe. Dù kem tươi có thể làm tăng hương vị, tăng vị ngọt cho tách cà phê nhưng chúng cũng tiềm ẩn nhiều chất béo có hại, đường, dễ dẫn đến tăng cân không mong muốn.

Uống cà phê vừa phải

Uống cà phê tốt cho sức khỏe nhưng cần kiểm soát lượng tiêu tụ ở mức vừa phải. Uống quá nhiều có thể làm giảm lợi ích tổng thể của đồ uống này. Nạp quá nhiều caffeine có thể gây ra nhiều tác dụng phụ bất lợi, dù điều này còn tùy thuộc vào lượng caffeine và khả năng dung nạp của mỗi người.

Tùy thuộc vào mức độ nhạy cảm với caffeine, uống nhiều cà phê có thể gây bồn chồn và tăng cảm giác lo lắng hoặc căng thẳng. Người uống cà phê khi bụng đói như trước bữa sáng, còn gặp nguy cơ rối loạn tiêu hóa hoặc trào ngược axit. Người trưởng thành khỏe mạnh bình thường không nên uống quá 4 tách cà phê mỗi ngày.

Thêm chút quế, bột ca cao vào cà phê

Nếu cần thêm chút hương vị cho tách cà phê, hãy thử thêm một chút quế. Đây là loại gia vị thơm ngon, đặc biệt hợp với cà phê. Quế có thể làm giảm lượng đường huyết, cholesterol và chất béo trung tính (triglyceride) ở người bệnh tiểu đường.

Ca cao chứa nhiều chất chống oxy hóa, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, bao gồm giảm nguy cơ mắc bệnh tim. Bạn có thể thêm ca cao vào cà phê bằng cách trộn bột ca cao trực tiếp vào một tách cà phê nóng hoặc tạo hỗn hợp sệt trước để có độ sánh mịn hơn.

Duy trì đủ nước

Caffeine là chất lợi tiểu, gây mất nước đồng nghĩa với việc đi tiểu thường xuyên hơn. Bạn nên uống nước song song với uống cà phê để giữ cân bằng chất lỏng, giảm nguy cơ khó chịu ở dạ dày và cải thiện trải nghiệm thưởng thức cà phê. Nước còn giúp giảm độ chua và làm sạch vòm miệng khi nhấp các ngụm cà phê.

Bảo Bảo (Theo Healthline, Verywell Health) - Nguồn VNEXPRESS

Tại sao nước gạo tốt cho da?

Nước gạo có thể dùng để tắm giúp làm dịu da bị kích ứng, hay trộn với các thành phần khác để dưỡng da, tẩy tế bào chết, an toàn cho cả da nhạy cảm.

Nước gạo là phần nước tinh bột khi vo gạo để nấu cơm. Nhiều người sử dụng nước gạo để chăm sóc da vì cho rằng loại nước này giúp làm sáng da.

Các nghiên cứu cho thấy nước gạo có tác dụng dưỡng ẩm, chống viêm và làm giảm các dấu hiệu lão hóa da. Nó chứa chất chống oxy hóa có thể giúp chống lại các gốc tự do trong cơ thể. Theo một nghiên cứu của các nhà khoa học Bồ Đào Nha, nước gạo có hoạt tính chống oxy hóa sinh học tương tự như vitamin C. Nó cũng có thể làm giảm hoạt động của một loại enzyme gọi là elastase liên quan đến quá trình lão hóa da.

Nghiên cứu khác tại Thụy Điển phát hiện ra rằng người có làn da dễ bị kích ứng khi tắm bằng hỗn hợp tinh bột gạo trong 15 phút, hai lần mỗi ngày, cải thiện khả năng chữa lành khoảng 20%. Những người bị bệnh chàm cũng có hàng rào bảo vệ da tốt hơn nếu dùng nước gạo.

Nước gạo khi lên men còn giúp giảm tổn thương da do ánh nắng mặt trời và giảm các dấu hiệu lão hóa.

Cách làm nước gạo

Bạn có thể mua các sản phẩm chăm sóc có sẵn chứa chiết xuất nước gạo hoặc tự làm theo cách sau:

Ngâm gạo: Cho 2-3 cốc nước vào nửa cốc gạo sống. Ngâm trong 30 phút, sau đó chắt lấy nước. Sử dụng ngay hoặc bảo quản trong tủ lạnh.

Luộc gạo: Luộc gạo với lượng nước gấp đôi bình thường. Chắt lấy nước. Có thể sử dụng ngay hoặc bảo quản trong hộp kín trong tủ lạnh.

Lên men gạo: Ngâm gạo rồi để nước gạo ở nhiệt độ phòng 1-2 ngày trước khi bảo quản trong tủ lạnh.

Các cách sử dụng nước gạo

Ngâm bồn tắm: Để làm dịu da, hãy thêm nước gạo và vitamin E vào bồn tắm.

Rửa mặt: Có thể sử dụng nước gạo như một loại sữa rửa mặt bằng cách thoa lên mặt và rửa sạch.

Kem dưỡng và serum: Thêm nước gạo vào một thành phần cơ bản như dầu dừa, và massage lên da hoặc thêm nước gạo vào kem dưỡng ẩm hoặc serum yêu thích.

Tẩy tế bào chết: Hãy thêm muối biển và tinh dầu vào nước gạo để tạo thành hỗn hợp tẩy tế bào chết, chà nhẹ lên da và rửa sạch.

Mặt nạ: Nhúng bông tẩy trang vào nước gạo và đắp lên mặt trong 15 phút.

Xịt khoáng: Đổ nước gạo vào bình xịt và xịt lên mặt.

Nước cân bằng da: Sau khi rửa mặt, thấm một ít nước gạo vào bông tẩy trang và thoa đều lên mặt.

Nhiều người còn dùng nước vo gạo làm dầu gội, dầu xả hoặc xả tóc. Thời gian dùng nước gạo trên da phụ thuộc vào loại sản phẩm mà bạn sử dụng, có thể khoảng 30 phút hoặc cho đến khi nó thẩm thấu hoàn toàn vào da. Một số người thậm chí còn để qua đêm.

Nước gạo thường không gây kích ứng và không có khả năng gây dị ứng, có thể phù hợp với nhiều loại da. Tuy nhiên, hãy thử trên một vùng da nhỏ trước khi sử dụng nước gạo trên mặt để đảm bảo không bị dị ứng. Không nên coi nước gạo là phương pháp thay thế cho việc điều trị bệnh da liễu. Người bị chàm, nám hay các tình trạng da khác nên đến bác sĩ da liễu khám để được tư vấn phương pháp phù hợp, hiệu quả.

Anh Ngọc (Theo Verywell Health) - Nguồn VNEXPRESS

Ăn củ dền tốt cho gan thế nào

Nước ép củ dền có đặc tính chống oxy hóa giúp giảm stress oxy hóa, hạn chế lượng mỡ tích tụ, hỗ trợ gan thải độc.

Gan hoạt động suốt ngày đêm để lọc độc tố khỏi máu, chuyển hóa thuốc, phân hủy chất béo. Củ dền chứa nhiều hợp chất có lợi cho gan, có thể dùng thường xuyên.

Giàu chất chống oxy hóa

Củ dền có nhiều betalain, một sắc tố có đặc tính chống oxy hóa mạnh. Chúng có khả năng chống lại stress oxy hóa vì quá trình này gây hại cho tế bào gan, làm gián đoạn chức năng của gan. Betalain cũng hỗ trợ quá trình giải độc tự nhiên của cơ thể bằng cách thúc đẩy enzyme phân hủy độc tố.

Chứa betaine

Betaine trong củ dền giúp gan hoạt động tốt, hỗ trợ tiêu hóa, sử dụng chất béo hiệu quả hơn. Bằng cách ngăn mỡ tích tụ trong gan, betaine phòng tích tụ mỡ trong gan do béo phì hoặc ăn thực phẩm kém chất lượng dẫn đến gan nhiễm mỡ. Nitrat trong nước ép củ dền chuyển hóa thành oxit nitric trong cơ thể, làm tăng lưu lượng máu, có khả năng giảm viêm gan.

Củ dền có nhiều lợi ích với sức khỏe. Ảnh: AI

Củ dền chứa nhiều chất dinh dưỡng, có lợi cho sức khỏe. Ảnh được tạo bởi AI

Tính chất chống viêm

Viêm mạn tính gây tổn thương gan. Đặc tính kháng viêm của củ dền góp phần giảm viêm gan, giảm nồng độ men gan, từ đó cải thiện sức khỏe tổng thể của cơ quan này. Loại củ này có betalain, nitrat giúp ngăn viêm, tăng cường lưu lượng máu, cải thiện quá trình cung cấp dinh dưỡng, phục hồi chức năng gan.

Tăng cường hoạt động của enzyme gan

Người thường xuyên uống nước ép củ dền sẽ cải thiện chỉ số men gan. Gan ít bị căng thẳng, hỗ trợ quá trình thải độc, tái tạo. Nước ép củ dền giàu folate và kali. Hàm lượng folate và kali cao hơn trong chế độ ăn uống có liên quan đến việc giảm huyết áp. Đồ uống này cũng làm giảm nồng độ triglyceride trong cơ thể, đồng thời tăng nồng độ cholesterol tốt, cân bằng lipid.

Củ dền ít calo và không chất béo, là thực phẩm tốt cho người đang ăn kiêng, giảm cân. Đặc tính kháng độc của thực phẩm cũng giúp đào thải độc tố ra khỏi cơ thể. Hàm lượng sắt cao trong củ dền góp phần phục hồi nhanh chóng các tế bào bị tổn thương. Vitamin C có thể ngăn ngừa hoặc thậm chí điều trị tình trạng tăng sắc tố da.

Để bảo vệ sức khỏe gan, mỗi người nên ăn uống cân bằng, đa dạng thực phẩm. Ăn quá nhiều củ dền có thể dẫn đến sỏi thận do hàm lượng oxalate cao. Người có vấn đề về thận, hoặc dễ bị sỏi thận nên tham khảo ý kiến bác sĩ. Người huyết áp thấp, sỏi mật, người có hệ tiêu hóa nhạy cảm, hội chứng ruột kích thích, trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi nên hạn chế thực phẩm này.

Lê Nguyễn (Theo Times of India) - Nguồn VNEXPRESS

Tìm hiểu những dấu hiệu bệnh thận mạn ở trẻ em cùng chuyên gia

Trẻ bị phù, rối loạn tiểu tiện có thể là dấu hiệu của bệnh thận; khám sức khỏe mẹ và bé trước và sau sinh góp phần phát hiện bệnh sớm ở trẻ, theo talkshow "Thận khỏe - Đời vui".

Tập 5 talkshow "Thận khỏe - Đời vui" mang chủ đề "Những dấu hiệu sớm bệnh thận ở trẻ em" phát sóng trên HTV7 lúc 17h ngày 2/11. Tập 5 tiếp tục có sự tham gia của PGS.TS.BS Phạm Văn Bùi - Chủ tịch Hội Lọc máu quốc tế (2023-2027), Chủ tịch Hội Lọc máu TP HCM bên cạnh BSCKII Hoàng Ngọc Quý - bác sĩ chính, trưởng đơn vị thận nhân tạo Bệnh viện Nhi đồng 2, TP HCM.

Chuỗi talkshow "Thận khỏe - Đời vui" do Hội Lọc máu TP HCM phối hợp với Tập đoàn Y khoa Nipro và Đơn vị Công nghệ Y tế của FPT thực hiện trước bối cảnh bệnh thận mạn đang gia tăng nhanh và ngày càng trẻ hóa, nhằm cung cấp kiến thức từ góc nhìn của chuyên gia, nâng cao hiểu biết về căn bệnh tới cộng đồng.

Theo thống kê của Bộ Y tế, tỷ lệ người trưởng thành mắc bệnh thận mạn hiện nay ở nước ta vào khoảng 12%, với 10 triệu bệnh nhân thận trên toàn quốc. Tuy nhiên, bệnh thận mạn không chỉ xuất hiện ở người trưởng thành mà nhiều trẻ nhỏ cũng đang đối mặt với căn bệnh này. Theo ước tính, mỗi năm Việt Nam ghi nhận khoảng 120-150 trường hợp mới mắc bệnh thận giai đoạn cuối ở trẻ em. Riêng Bệnh viện Nhi đồng 2 mỗi năm tiếp nhận khoảng 50 ca bệnh nhi mắc mới ở giai đoạn cuối. Tại Khoa Thận nội tiết, bệnh viện Nhi đồng 2, không ít trẻ nhỏ phải chạy thận. Vì thế, tập 5 của chương trình "Thận khỏe - Đời vui" tập trung chủ đề bệnh thận ở trẻ em nhằm giúp các phụ huynh nhận biết sớm những dấu hiệu bất thường ở con, hiểu rõ hơn về sức khỏe thận của trẻ, từ đó chủ động phòng ngừa và phát hiện kịp thời các nguy cơ bệnh lý.

Một khán giả đang theo dõi đoạn video giới thiệu tập 4 của chương trình Thận khỏe - Đời vui. Ảnh: FPT

Một khán giả đang theo dõi đoạn video giới thiệu tập 5 của chương trình "Thận khỏe - Đời vui". Ảnh: FPT

Dấu hiệu bệnh thận ở trẻ

Theo các chuyên gia, trong cơ thể con người (dù ở người trưởng thành hay trẻ em), các cơ quan đều có thể bị tổn thương. Trẻ em cũng có thể gặp nhiều bệnh lý liên quan đến thận: các bệnh lý về cầu thận, bệnh lý bẩm sinh, bệnh di truyền từ cha mẹ sang con (như bệnh thận đa nang). Các triệu chứng bệnh thận ở trẻ em cũng mơ hồ như ở người lớn và dễ nhầm với các bệnh khác. Tuy nhiên, cũng có một số dấu hiệu lâm sàng mà phụ huynh nên đặc biệt lưu ý để đưa trẻ đi khám sớm.

Dấu hiệu phổ biến hàng đầu là trẻ bị phù mí mắt, phù mặt (dấu hiệu thường gặp ở hội chứng thận hư trẻ em). Dấu hiệu phổ biến thứ hai là trẻ bị rối loạn tiểu tiện, đi tiểu thường xuyên, liên tục. Dấu hiệu thứ ba là vùng bụng trẻ bị gồ lên khi nằm do trẻ bị thận ứ nước, lúc này phụ huynh cần chủ động đưa trẻ đi thăm khám sớm. Ngoài ra, khi trẻ bị huyết áp cao, gia đình cũng nên nghĩ tới việc đi khám chuyên khoa thận cho trẻ.

Ảnh hưởng của bệnh thận tới sức khỏe trẻ

Thận vốn đảm nhiệm nhiều chức năng trong cơ thể, vì thế khi chức năng thận bị suy giảm sẽ ảnh hưởng đến nhiều cơ quan khác. Ở trẻ em, ảnh hưởng dễ nhận thấy của bệnh thận mạn là ảnh hưởng lên hệ xương khớp, gây rối loạn chuyển hóa vitamin D khiến trẻ chậm phát triển chiều cao. Bệnh thận cũng gây ra tình trạng thiếu chất kích thích tủy xương tạo hồng cầu, từ đó trẻ dễ bị thiếu máu. Hơn nữa, bệnh thận ảnh hưởng đến điều hòa huyết áp ở trẻ. Vì thế, khi trẻ đột ngột bị tăng huyết áp, cần cho trẻ đi kiểm tra thận để phát hiện sớm.

Cách phát hiện bệnh thận mạn ở trẻ

Cũng như ở người lớn, nhiều trẻ không có biểu hiện bệnh thận cho tới khi vào giai đoạn nặng - vì thế y khoa hay nói "bệnh thận là kẻ giết người thầm lặng".

Theo các chuyên gia, để phát hiện bệnh thận sớm cách duy nhất là khám sức khỏe định kỳ hàng năm, cho cả trẻ em và người lớn. Tuy nhiên, đối với trẻ em, bệnh thận có thể được phát hiện từ rất sớm - ngay từ giai đoạn thai kỳ hoặc trong thời gian sơ sinh. Vì thế thăm khám sức khỏe mẹ và bé trước và sau khi sinh rất quan trọng.

Khi trẻ đi khám thận, các bác sĩ sẽ thực hiện các xét nghiệm cơ bản: xét nghiệm kiểm tra chức năng thận, nước tiểu, siêu âm. Đồng thời, bác sĩ sẽ tiến hành khảo sát tùy thuộc các nguyên nhân và triệu chứng đi kèm, từ đó yêu cầu thêm các xét nghiệm chuyên sâu khác.

Các chuyên gia khẳng định, cũng như người lớn, bệnh thận ở trẻ em càng phát hiện sớm thì việc điều trị càng mang lại hiệu quả.

Trong tập 5, các chuyên gia cũng nêu những nguyên tắc chăm sóc giúp bảo vệ chức năng thận của trẻ; lưu ý những yếu tố nguy cơ khiến trẻ dễ mắc bệnh thận. Bên cạnh đó, các chuyên gia cũng giúp khán giả hiểu rõ hơn về những điểm giống và khác nhau giữa chạy thận nhân tạo ở trẻ em và người lớn; những lưu ý khi đi khám chuyên khoa thận cho trẻ; cách chăm sóc khi trẻ bị bệnh...

Kim Anh - Nguồn VNEXPRESS